Rodzaje ubezpieczeń w międzynarodowym transporcie drogowym
Branża TSL to działalność związana z ogromnym ryzkiem. Zazwyczaj to przewoźnik jest zagrożony poniesieniem odpowiedzialności za szkody, które wyniknęły podczas transportu, niezależnie od tego czy powstały one z jego winy czy też z przyczyn niezależnych. W jaki sposób firma transportowa może odpowiadać przed Klientem za ewentualne uszkodzenia lub kradzież towaru? Odpowiedź to odszkodowanie, w branży transportowej rozliczne przy pomocy SDR lub innego ubezpieczenia oferowanego przez brokerów na całym świecie.
Co to są SDR-y?
SDR (Special Drawings Rights), czyli Specjalne Prawa Ciągnienia. Jest to rozrachunkowa jednostka pieniężna, którą stworzył Międzynarodowy Fundusz Walutowy w 1969 roku. SDR mają charakter pieniądza bezgotówkowego, istnieją w postaci zapisów księgowych na bankowych rachunkach depozytowych. Stanowią one zagraniczne aktywa rezerwowe, przydzielane członkom funduszu, proporcjonalnie do wniesionych przez nich udziałów. SDR są wyznaczane na podstawie tzw. koszyka walutowego, składającego się obecnie z dolara amerykańskiego, euro, juana, jena i funta szterlinga, w proporcjach zależnych od wagi danej waluty w międzynarodowych transakcjach finansowych. Wagi poszczególnych walut na lata 2016-2020 rozkładają się następująco: USD 41,7%, EUR 30,9%, CNY 10,9%, JPY 8,3%, GBP 8,1%. Obecnie rozliczenia w SDR stosowane są zarówno między członkami Międzynarodowego Funduszu Walutowego, jaki i krajami do niego nienależącymi.
Wysokość odszkodowania w ramach konwencji CMR.
Zasadą prawa cywilnego jest pełna kompensacja szkody wyrządzonej przez osobę, która ją spowodowała. W jej ramach, sprawca szkody, ma obowiązek zwrócenia poszkodowanemu wartość realnego uszczerbku majątkowego, wraz z utraconymi korzyściami, które poszkodowany uzyskałby gdyby taka strata nie nastąpiła, np. zysk ze sprzedaży towaru. Transport krajowy jest realizowany na podstawie zapisów Prawa Przewozowego, natomiast w transporcie zagranicznym mają zastosowanie postanowienia umowy międzynarodowego przewozu drogowego towarów – Konwencji CMR. Ma ona zastosowanie przy wykonywaniu zarobkowego przewozu drogowego rzeczy pod warunkiem, że miejsce nadania towaru i miejsce przeznaczenia znajduje się w dwóch różnych krajach, przy czym co najmniej jedno z nich jest stroną wspomnianej umowy. Przy zastosowaniu Konwencji przewoźnik odpowiada za czynności podejmowane przez swoich pracowników, jak za swoje własne.
Zdarzyła Ci się utrata towaru i zastanawiasz się jak obliczyć wielkość odszkodowania jakie uzyskasz w ramach porozumienia CMR? Podstawowa informacja jakiej będziesz potrzebował to wartość towaru w miejscu i czasie, w którym go przyjąłeś (bierzemy pod uwagę kraj i datę przyjęcia ładunku). Załóżmy, że przewozisz owoce w cenie 1 zł za kilogram, a średni kurs SDR na dzień 6.10.2020 wynosi 5,39 PLN. Konwencja mówi o ograniczeniu w odszkodowaniu, w transporcie drogowym wynosi ono 8,33 SDR na 1 kg masy ładunku, czyli:
8,33 x 5,39 (wartość SDR) = 44,89 PLN/kg
W praktyce oznacza to, że jeśli przewozisz towar o wartości poniżej 44 zł za kilogram (czyli np. nasze owoce), to w razie utraty towaru istnieje możliwość odzyskania pełnej wartości utraconego ładunku.
Co zrobić jeśli jednak przewozisz ładunek, którego wartość przekracza te 44 zł za kilogram, np. sprzęt elektroniczny? Czy istnieją inne rodzaje ubezpieczeń, z których może skorzystać przewoźnik?
Ubezpieczenie Cargo oraz OCP.
Ubezpieczenie Cargo chroni mienie w transporcie i obejmuje ochroną towar, od utraty, ubytku czy zniszczenia. Przy ubezpieczeniu Cargo firma ubezpieczeniowa wypłaci odszkodowanie klientowi w pełnej wartości utraconego towaru, niezależnie od tego z jakiego powodu powstała starta. Trzeba pamiętać, że firmy ubezpieczeniowe zapisują w umowach różne wyłączenia. Wśród nich może znaleźć się tzw. „rażące niedbalstwo” czyli np. źle zapakowany lub niewłaściwie załadowany towar. Wyłączeniom z ubezpieczenia mogą podlegać: bagaże osobiste, wartości pieniężne, dokumenty, zwierzęta, straty powstałe w wyniku nietrzeźwości lub opóźnień w dostawie. Ubezpieczyciel może też wymagać zachowania innych środków ostrożności, a niedotrzymanie ich grozi utratą wypłacenia odszkodowania. Istnieje możliwość zgłoszenia towarów wyłączonych z podstawowego ubezpieczenia Cargo, indywidualnie za dodatkową opłatą.
OCP jest z kolei ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, którą regulują przepisy o przewozie krajowym i konwencji CMR. Zakres ochrony OCP jest ograniczony do winy przewoźnika, nie obejmuje szkód spowodowanych siłą wyższą czy też będących wynikiem właściwości towaru. Ochrona może obejmować zarówno transport na terenie kraju jak i międzynarodowy. Decydując się na ubezpieczenie OCP warto sprawdzić co podlega wyłączeniu, czy towarzystwo nie stawia dodatkowych warunków w zakresie zabezpieczenia przewożonych towarów, czy polisa obejmuje ochroną zdarzenia, które mają miejsce na parkingu niestrzeżonym.
W branży transportowej zarządzanie ryzkiem jest szczególnie ważnym aspektem. Na przewoźniku ciąży ogromna odpowiedzialność za przyjęty do transportu towar. Warto zastanowić się nad doborem właściwego ubezpieczenia mienia oraz samej firmy, tak byśmy byli odpowiednio chronieni w procesie całego transportu, bez względu na wartość przewożonego towaru. Należy pamiętać, że OCP chroni towar tylko i wyłącznie od szkód powstałych z winy przewoźnika, nie obejmując przy tym wszystkich możliwych ryzyk. Konwencja CMR natomiast uprawnia do odszkodowania do określonej kwoty za kilogram ładunku. W takim układzie może jednak wybrać ubezpieczenie Cargo? Masz pytania lub wątpliwości jak dobrać właściwe ubezpieczenie dla Twojego transportu? Skontaktuj się z naszym specjalistą, który dobierze optymalne rozwiązanie.
